Gereedschappen

Schalmen van leer

Het schalmen van leer is het geleidelijk dunner maken van leer. Je kunt het leer van dik tot bijna niets schalmen. Schalmen wordt gedaan om een mooiere omslag ( dubbel vouwen bij de randen of dubbel vouwen bij een bevestigingspunt) in je leer te kunnen maken. Logisch want als je een omslag op elkaar naait zonder te schalmen zie en voel je de rand altijd zitten.

Door te schalmen krijg je een mooier eindresultaat😍 En dat willen we allemaal.
Er zijn veel gereedschappen om te schalmen. Wat je gebruikt is een persoonlijke voorkeur. Er is geen regel die zegt ; je moet dit mes gebruiken. Je gebruikt het mes waar  jij mee kunt werken. En soms heb je voor dunner leer een ander mes dan voor dikker leer. Dat is prima. Wat voor jou werkt is goed!

Welke gereedschappen zijn er zoal te vinden. Dit is absoluut geen complete opsomming .

  • schalmmachine
  • speciale schalmmessen/uitdunmessen
  • ieder ander mes of stuk gereedschap waar jij fijn mee werkt😉

De schalmmachine is ideaal om randen van dunner leer te schalmen. B.v. als Peter een neusriem met een zachter stuk leer moet onderleggen. De machine werkt heel netjes en regelmatig, waardoor het eindproduct er ook mooier uitziet. Hij gebruikt deze machine niet vaak omdat het voornamelijk voor dunner leer gebruikt wordt. Maar deze is ideaal als je tassen of portemonnees maakt.

Omdat Peter voornamelijk met dik leer werkt (4-5mm) schalmt hij altijd met zijn halve maan mes. Dat is hij gewend en dat werkt voor hem het gemakkelijkst. Daarbij is het ook niet aan te bevelen om dit dikke leer met een pedicure mes te schalmen. Dunner leer schalmt hij meestal ook met zijn halve maan mes, gewoon omdat hij dat gewend is. Een kwestie van oefenen😅
Ik (Esther) werk met dunner leer en vindt een pedicure mesje super fijn om mee te schalmen. Ik vervang de mesjes regelmatig. Als ze bot zijn schalmen ze niet meer goed. Maar het speciale mes van Peter Main werkt na oefening ook geweldig👌

Welk mes je ook gebruikt het moet vlijmscherp zijn.
Wat heb ik al allemaal geprobeerd om mee te schalmen?

Het schalmmes, david schaaf, schoenmakersmes, Peter Mains mes en pedicure mes. Het schalmmes en de david schaaf vind ik persoonlijk minder fijn werken. Anderen kunnen hier prima mee overweg maar ik niet. Ik heb bij deze 2 niet het gevoel dat ik controle heb over het schalmen. En dat wil ik wel hebben. Nou ga ik komende week naar Elwats in Arnhem. Daar volg ik diverse workshops, waaronder een workshop waarbij we heel veel moeten schalmen. En we moesten een David schaaf meebrengen. Dus ik ben benieuwd of ik daar nog goede tips opdoe om met deze david schaaf te leren werken. Het schoenmakers mes, het mes van Peter Main en het pedicure mes vind ik wel fijn werken. Ik kan hier, na oefening uiteraard, beter controleren hoeveel ik van het leer afhaal. Het mes van Peter Main heb ik wat langer voor moeten oefenen. Maar als het dan lukt dan krijg ik echt een ‘wauw’ gevoel.’ Van deze 3 messen is het pedicure mes tot nu toe mijn favoriet. Het ligt fijn in mijn hand en ik heb het daarom altijd zo voor het grijpen liggen. Ik moet er wel bij zeggen dat ik niet met dik tuigleer werk.

Hoe schalm ik met mijn pedicure mes (foto onderaan dit blog).
Ik kan alleen maar spreken over hoe ik het doe. Waarschijnlijk zijn er ook ander manieren, maar ik vind dit prettig werken.
Ik snij altijd op mijn steen of op mijn glasplaat. De punt van mijn mes glijdt hier gemakkelijk overheen en blijft nergens achter haken. Dat kan met een minder glad oppervlak wel gebeuren.
Ik ben rechtshandig en ik leg het dus ook voor een rechtshandig iemand uit.
Ik heb het mes in mijn rechterhand vast. Ik leg het zo plat mogelijk op het leer. Ik gebruik geen kracht met mijn rechterhand, alleen een beetje neerwaartse druk met mijn rechter wijsvinger. Met mijn linkerwijsvinger duw ik tegen het mes. Het snijvlak van het mes staat niet loodrecht op de snijlijn, maar een beetje schuin. Dan vergroot je het snijoppervlak. Met mijn linker middel- en ringvinger en pink steun ik op de steen of glasplaat. Ik probeer een zo gelijkmatige druk uit te oefenen zodat het leer wat ik eraf haal zoveel mogelijk even dik is.
Omdat het handwerk is, en ik zeker niet perfect ben, voel ik met mijn vingers of ik tevreden ben met de hoeveelheid die ik eraf heb gehaald en of ik het gelijkmatig heb gedaan. Indien nodig haal ik er nog meer af.
Ik haal er liever 2 keer een beetje af dan 1 keer teveel😁

Welk mes of stuk gereedschap je ook gebruikt je zult er altijd mee moeten oefenen. Maar de voldoening is groot als het je lukt😀
Wat gebruik jij om te schalmen? Heb jij ook een favoriet, net als ik?

Esther, verteller💬 en schrijver✒ van dit stuk.

9 gedachten over “Schalmen van leer

  1. Tuigleer schalm ik steeds met de halve maan (=zadelmakersmes), als die scherp is gaat dat heel gemakkelijk. (na wat oefening natuurlijk) handtassenleer met de mijn oude Ultra schalmmachine en met de hand (meestal met een tinames) Is een simpel mes dat je ook ‘gebogen’ kunt kopen. Heel handig om randjes te schalmen van fijner leer (zoals u al vertelde…alles moet heel scherp zijn) ik raad aan iedere hobby leerbewerker een cursus messenslijpen aan. Ook om je holpijpjes en andere tools te slijpen.

    Like

    1. Ja een scherp mes is heel belangrijk. Als je een tip hebt voor de lezers waar ze een workshop kunnen volgen hoor ik dat graag.

      Like

      1. Ongetwijfeld kan dat op meerdere plaatsen, ik ga binnenkort een workshop messen slijpen volgen bij een Smederij Atelier Alkmaar (ik woon in Noord-Holland, zodoende).

        Geliked door 1 persoon

    1. Hallo Marinus. Ja dat kan ook. Ik heb er niet aan gedacht om dit te vermelden omdat wij dat nog nooit op die manier hebben gedaan. Maar als dat voor jou goed werkt is dat een prima oplossing.

      Like

Plaats een reactie